Historia Pomnika

Pamięć i Historia

 

Pomnik Katyński w Jersey City w stanie NJ, został jako pierwszy odsłonięty 19-ego maja 1991 roku w Stanach Zjednoczonych ku pamięci ofiar zbrodni w Katyniu w 1940 roku. Jest usytuowany na otwartej przestrzeni miejskiej przy ujściu rzeki Hudson na Exchange Place.

 

Monument o wysokości 12 metrów składa się z granitowego cokołu o wadze 120 ton, na którym znajduje się wykonana z brązu postać żołnierza z rękami związanymi z tyłu, z wbitym w plecy bagnetem nasadzonym na karabin. Rzeźba żołnierza ma wagę 6 ton. Na przedniej części cokołu umieszczony napis Katyń 1940, a na jego wschodniej części płaskorzeźba Polaków zesłanych na Sybir-[Matka z dziećmi]. Na cokole Pomnika Katyńskiego umieszczona jest również tablica wmurowana 11 września 2004 roku, upamiętniająca zamachy terrorystyczne z 11 września 2001. Tablica jest opatrzona napisem w języku angielskim, którego tłumaczenie brzmi „Nigdy nie zapomnij, módl się za niewinne ofiary i bohaterów, którzy zginęli w ataku terrorystycznym na Amerykę 11 września 2001 roku”.

Monument skrywa w sobie jeden ważny element. Są to prochy z grobów katyńskich, które przywiózł z Katynia Stanisław Paszul o czym wielokrotnie mówił i zapisał w wydanej przez siebie książce, twórca pomnika znany rzeźbiarz Andrzej Pityński.

 

 

Należy podkreślić, że to wielkie przedsięwzięcie wykonania Pomnika Katyńskiego i usytuowanie go w Jersey City, zostało zainicjowane przez grupę patriotycznej Polonii, która utworzyła Komitet w składzie:

Stanisław Paszul, Józef Płoński, Lucjan Rutkowski, Marian Morawski, Ryszard Winowski, Władysław Sosulski, Bruno Mark Nadolczak, Ludwik Kropa i Kapelan ks. Oleksy. Dzięki darowiznom, które wpływały do Komitetu z organizacji Polonijnych Ameryki i Kanady, oraz od Parafian, jak również  od prywatnych fundatorów (Stanisława Paszula, Zofii Rutkowskiej oraz państwa Lucy i Stanleya Wolf) inicjatywa została zrealizowana.

 

Dzięki poparciu miasta Jersey City - Burmistrza Anthony Cucci i Anny Cucci oraz administracji, Pomnik został usytuowany w godnym i prestiżowym miejscu w Jersey City na Exchange Place i uroczyście odsłonięty 19 maja 1991 roku.

 

Wiosną w 2018 roku pojawiły się czarne chmury nad Pomnikiem Katyń 1940 w Jersey City.

 

30 kwietnia 2018 roku Burmistrz Jersey City Steven Fulop oznajmił na Twisterze, że przy nabrzeżu rzeki Hudson na Exchange Place chce utworzyć park i usunąć Pomnik Katyń 1940, co było szokiem dla Polonii. W związku z tymi planami Burmistrza do których również przychyliła się rada miasta głosując tylko przy dwóch glosach przeciwnych, niezwłocznie został utworzony Komitet Ochrony Pomnika Katyńskiego i Obiektów Historycznych  w celu, aby ująć w legalne ramy protest przeciwko usunięciu Pomnika Katyń 1940 z przestrzeni na Exchange Place w Jersey City. Szczegółowy opis wydarzeń z tego zwycięskiego dla nas wszystkich Polek i Polaków wydarzenia znajdziecie państwo na stronie pt. „Kalendarium Wydarzeń 2018” naszej strony internetowej w języku polskim i na stronie pt. „2018 Timeline” w języku angielskim.